Kahveyle Ilgili Terimlerin Türkçe Karşılıkları

Herkese merhaba. Kahve ve kahve ekipmanlarıyla ilgili kullandığımız birçok terimin kaynağı İngilizce (birazcık da italyanca ve ispanyolca). Her terimin Türkçe'ye çevrilmesi ve öyle kullanılması gerektiğini düşünmüyorum. Sonuçta tüm dünya benzer terimleri kullanıyor. Ama bazen teknik yetersizliğimden olsa gerek bazı sözcüklerin Türkçelerine ihtiyaç duyuyorum ve bulamıyorum. Mesela el değirmenlerinde bulunan "axle" ve "burr" için ne kullanmalı emin değilim. (Hakikaten aydınlatan olursa sevinirim). Ayrıca birine kahve anlatırken yarı ingilizce konuşmak sevimsiz oluyor. Belki bu başlıkta ihtiyaç duyanlar için bir kahve sözlüğü oluşturabiliriz diye düşündüm. Herkes aklındaki terimleri yazarsa, belki bir Excel oluşturabiliriz. Sonuçta TDK gibi bazı terimlerin nasıl kullanılacağına biz karar verebiliriz, ya da en basitinden uzlaşı sağlarız (kahveyle ilgilenen bir çok insan hazır buradayken). Eğlenceli olmaz mı Aklıma gelenlerin bir kısmını yazarak başlayayım (katılmayan olursa söylesin, düzeltiriz). Ekleme ve önerileri bekliyorum.

Edit: Öneriler gelmeye başladı bile. Kavramların anlamları üzerine düşünmek için de iyi bir egzersiz oluyor. Kapsamlı bir metin oluşturabilirsek güzel bir pdf yapıp "forum üretimi" olarak yayabiliriz diye düşünüyorum.

Edit 2: Paketlerin vs. üzerinde sık gördüğümüz İspanyolca ifadeler de eklenebilir (finca: çiftlik gibi.)

Edit 3: Terimler için şuradan faydalanılabilir: http://www.zecuppa.com/coffee-terms.html

Genel terimler:
Coffee: Kahve
Specialty coffee: Nitelikli kahve
Coffee shop: Kahve dükkanı
Bean: Çekirdek
Blend coffee: harman kahve
Single-origin coffee: Yöresel kahve
Decaf: Kafeinsiz
Aged coffee: Yıllanmış kahve
Instant coffee: Granül kahve
Cup of joe: Bir fincan kahve (ABD/yerel)
Iced coffee: Buzlu kahve
Coffee to go: "Al ve götür" kahve


Öğütme terimleri:
Grinder: Öğütücü/değirmen
Hand grinder: El değirmeni
Consistent: Tutarlı (öğütüm için)
Inconsistent: Tutarsız (öğütüm için)
Coarse grind: kalın öğütüm
Fine grind: ince öğütüm
Medium grind: orta öğütüm
Ground Coffee: öğütülmüş kahve
Whole bean: Kavrulmuş, öğütülmemiş kahve çekirdeği
Grind size: Öğütme boyutu

Demleme terimleri:
Brew: demleme
Manuel brewing: elle demleme
Blooming: ön demleme
Extraction: Çözünme
Under-extracted: Az çözünmüş
Over-extracted: Fazla çözünmüş
Pour-over: (üstten) dökerek demleme ???
Drip coffee: ???????????????????????
Plunge: Basmak (aeropress için)
Rinse: Islatmak (kağıt filtre için)
Paper filter: Kağıt filtre
Metal filter: Metal filtre
Cold brew: Soğuk demleme
Water flow: su akışı
Scale: tartı

Espresso terimleri:
Steaming: Buharlama (süt)
Frothing: Köpürtme (süt)
Single shot: ??????????????????
Double shot: ????????????????????
Crema: Krema
Filter basket: Filtre sepeti
Tamper: ??????????????????????
Tamping: ???????????????????????
Portafilter: ???????????????????????
Pitcher: ?????????????????????
Whole milk: Tam yağlı süt

Kavurma terimleri:
Roasting: Kavurma
Roaster: Kavurucu
Roastery: Kavurmahane
Roast Profile: Kavurma profili
Dark roast: Koyu kavrulmuş
Medium roast: Orta kavrulmuş
City/Cinnamon/After dinner/ Continental roast: ????????????? (Bunlara gerek var mı bilemedim)
Light roast: Açık kavrulmuş
Coffee Chaff: Kahve zarı
Baked: Kavruk (Kavurma kusuru)
Rate of Rise (Ror): Yükselme değeri ???????????????????????????
First crack: İlk çıtlama
Second crack: İkinci çıtlama
Drum roaster: ?????????????????????

Tadım terimleri:
Notes: notalar

Body: gövde
Low-body: Düşük gövde
Full-body: Yüksek gövde

After taste: bitiş
Acidity: Asidite
Floral: Floral / Çiçeksi
Earthy: Topraksı
Flavor: aroma / tat
Bitter: acı
Sour: ekşi
Sweet: tatlı
Ashy: küllü
Winey: Şarabımsı
Woody: Odunumsu
Bright: parlak (hissedilir asidite)
Clean Cup: temiz kahve
Balanced: dengeli
Mouthfeel: damak/ağız hissi
Cupping: ????????????????????? (bu gerçi çok standart, çevirmek şart değil)
Fresh: taze

Kahve yetiştirme, işleme ve derecelendirme terimleri:
Natural/Dry: Kuru işleme, gün kurusu ya da gölge kurusu
Semi washed: Yarı yıkanmış
Washed: Tam yıkanmış
Winey Process: Şarap Metodu
Honey Process: ??????????????????????????????????
Altitude: Rakım (İsp. Altura)
Coffee Cherry: Kahve kirazı
Finca: (isp.) Çiftlik
Plantation: Plantasyon / Büyük çiftlik
Variety: Varyete
Defect: Kusur
Fair trade: Adil ticaret (sertifika)
Bird friendly: Kuş dostu (sertifika)
Organic: Organik (sertifika)

Ekipmanlar ve ekipman parçaları:
Burr: ???????????????? (değirmen parçası)
Axle: ???????????????? (değirmen parçası)
Heating element: ??????????????
Steam wand: ????????????
Server: ????????????????
Brew basket: Demleme sepeti

Özellikle çekirdek işleme yöntemleriyle ilgili deneyimli arkadaşların katkısı iyi olur. (Washed, natural vs.)

hocam süper bir içerik olmuş. kesinlikle bu başlık üzerinden devam etmeliyiz ki türkçemize bir şeyler kazandıralım. yoksa çok geç olacak ve herkes ben roasterım abi yea diyip etrafta dolaşacak.

ben bu "pour over "ı "üstten dökerek demleme" olarak algılıyorum, mesela french press de pour over oluyor mu elle demlendiği için?

kahvetrip' Alıntı:

Özellikle çekirdek işleme yöntemleriyle ilgili deneyimli arkadaşların katkısı iyi olur. (Washed, natural vs.)

Genişletmek için tıkla ...

Chaff yerine: kahve zarı ,kahve samanı kullanılabilir.

Natural/Dry: Kuru işleme, günkurusu ya da gölge kurusu denilebilir
Semi washed: yari yıkanmış (sarı/kırmızı/siyah)
Washed: Tam yıkanmış
Winey Process: Şarap Metodu

Blend coffee: harman kahve
Clean Cup: temiz kahve

nuwanda212' Alıntı:

ben bu "pour over "ı "üstten dökerek demleme" olarak algılıyorum, mesela french press de pour over oluyor mu elle demlendiği için?

Genişletmek için tıkla ...

Haklısınız, pour-over'ı türkçeleştirecek bir fikir birliği lazım. Ben de emin değilim doğru çeviriden. Doğrudan çeviri dediğiniz gibi üstten dökerek demleme ama fazla uzun. "Üstten dökme" olarak kısaltılabilir mi?

Cakirilekahve' Alıntı:

Chaff yerine: kahve zarı ,kahve samanı kullanılabilir.

Natural/Dry: Kuru işleme, günkurusu ya da gölge kurusu denilebilir
Semi washed: yari yıkanmış (sarı/kırmızı/siyah)
Washed: Tam yıkanmış
Winey Process: Şarap Metodu

Blend coffee: harman kahve
Clean Cup: temiz kahve

Genişletmek için tıkla ...

Harika öneriler. Ekliyorum.
Edit: Bu arada clean cup'tan bulanık olmayan kahveyi mi anlamalıyız yoksa tad anlamında aromatik temizliği mi kastediyoruz? (Anlaşılmayan ya da istenmeyen aromaları içermeyen kahve gibi).
Edit 2: Bir de bright sorunsalı var. Bright cup için parlak kahve mi diyeceğiz? Aslında anlam olarak temizden çok farklı gelmiyor bana ama aynı şey olmadığını da kestirebiliyorum sanki.

nuwanda212' Alıntı:

ben bu "pour over "ı "üstten dökerek demleme" olarak algılıyorum, mesela french press de pour over oluyor mu elle demlendiği için?

Genişletmek için tıkla ...

Pour-over elle demleme olarak çevrilemez aslında. Pour-over en basitinden üstten su dökerek demleme olarak çevrilebilir. Bu demleme metodunun adıdır. Genel olarak kahvenin üzerine su dökerek kahvenin içindekilerin suda çözünerek aşağıya doğru akıp kapta birikerek kahve elde edilmesi işlemine denir.

Mesela Aeropress, FrenchPress ve AmericanPress adı üzerinde Press yani basınç ya da baskı kullanılarak demleme işlemi yapan aletlerdir.

Bu demlemelerin genel adı da manuel brewing methods olarak geçer. Bunun nedeni de bir otomatik işlem yoktur hepsi insan tarafından kendi başına kendi eli ile manüel olarak hazırlanır. Belki manuel brewing in en basit çevrimi elle demleme olabilir.

kahvetrip' Alıntı:

Haklısınız, pour-over'ı türkçeleştirecek bir fikir birliği lazım. Ben de emin değilim doğru çeviriden. Doğrudan çeviri dediğiniz gibi üstten dökerek demleme ama fazla uzun. "Üstten dökme" olarak kısaltılabilir mi?

Genişletmek için tıkla ...

Bence Pour over yerine Hunili Demleme olabilir çünkü tüm pour overlar Hunili

kahvetrip' Alıntı:

Haklısınız, pour-over'ı türkçeleştirecek bir fikir birliği lazım. Ben de emin değilim doğru çeviriden. Doğrudan çeviri dediğiniz gibi üstten dökerek demleme ama fazla uzun. "Üstten dökme" olarak kısaltılabilir mi?

Genişletmek için tıkla ...

dökme kelimesi anlamı itibariyle yukarıdan üstten anlamını içeriyor diye düşünüyorum, o yüzden hem sade olması açısından sadece "dökerek demleme" desek nasıl olur

"extraction" var bir de. demleme diye çevirirsek "brewing" ile karıştırılabilir. en mantıklı çeviri "özütleme" gibi duruyor.

hacitalha' Alıntı:

"extraction" var bir de. demleme diye çevirirsek "brewing" ile karıştırılabilir. en mantıklı çeviri "özütleme" gibi duruyor.

Genişletmek için tıkla ...

Çevirisi kolay olmayan ama çok önemli bir terime değinmişsiniz. Tebrik ederim. Ben genelde "çözülme" olarak çeviriyorum. Özütleme kulağa biraz yapay geliyor sanki. Mümkün olduğunca daha yaygın kullanılan kelimeleri tercih etmek doğru olabilir. Diğer arkadaşlar da düşüncelerini paylaşırsa iyi olur.

kahvetrip' Alıntı:

Çevirisi kolay olmayan ama çok önemli bir terime değinmişsiniz. Tebrik ederim. Ben genelde "çözülme" olarak çeviriyorum. Özütleme kulağa biraz yapay geliyor sanki. Mümkün olduğunca daha yaygın kullanılan kelimeleri tercih etmek doğru olabilir. Diğer arkadaşlar da düşüncelerini paylaşırsa iyi olur.

Genişletmek için tıkla ...

Extradtion icin çözünme çok uygun bence . Over a fazla çözünmüş , under a da az çözünmüş denebilir . Hatta çözünme kimyada da hepimizin gördüğü bir konu olduğundan demlemeye de yardımcı oluyor . Mesela birim zamanda çözünmeyi arttıran karıştırma , sıcaklık , tanecik boyutu gibi kavramlar kahvenin tadının yapılan müdahalelerden nasıl etkileneceğini gösteriyor .

mertberkegr' Alıntı:

Extradtion icin çözünme çok uygun bence . Over a fazla çözünmüş , under a da az çözünmüş denebilir . Hatta çözünme kimyada da hepimizin gördüğü bir konu olduğundan demlemeye de yardımcı oluyor . Mesela birim zamanda çözünmeyi arttıran karıştırma , sıcaklık , tanecik boyutu gibi kavramlar kahvenin tadının yapılan müdahalelerden nasıl etkileneceğini gösteriyor .

Genişletmek için tıkla ...

Peki neden çözülme değil de çözünme? Kimya bilgim zayıftır da (beyin yakan sorular)

Bright daha çok asiditeyle ilişkili. Damakta oluşturduğu limonsu ekşimsilik için kullanılan bir tabir. Türkçede nasıl ifade edilir bilemiyorum.

Kültürümüze sonradan eklenen her konuda olduğu gibi yine türkçenin yetersizliği durumu ortaya çıkacak. Özütleme gibi uydurma bir kelime kullanmaktansa ekstraksiyon der geçerim. Sonuçta iki türlü de olsa ne anlama geldiğini açıklaman gerekecek. Bu şekilde en azından ortak dili yansıtmış oluyorsun. Ne dediğin belli oluyor.

kahvetrip' Alıntı:

Peki neden çözülme değil de çözünme? Kimya bilgim zayıftır da (beyin yakan sorular)

Genişletmek için tıkla ...

kimyada çözünme; olayın adı mesela tuz ile suyu aynı kaba koyduğumuzu farz edersek burada su çözen madde olur tuz çözünen madde olayayın adınada çözünme deniyor.

çözülme benim bildiğim kimyada kullanılmıyor nerede kullanılıyor peki; günlük olaylarda kullanılıyor, mesela örnek vermek gerikirse bu gün ayakkabımın bağcıkları çözüldü , yada çözülmedi böyle çoğaltılabilir

Enhedu' Alıntı:

Bright daha çok asiditeyle ilişkili. Damakta oluşturduğu limonsu ekşimsilik için kullanılan bir tabir. Türkçede nasıl ifade edilir bilemiyorum.

Kültürümüze sonradan eklenen her konuda olduğu gibi yine türkçenin yetersizliği durumu ortaya çıkacak. Özütleme gibi uydurma bir kelime kullanmaktansa ekstraksiyon der geçerim. Sonuçta iki türlü de olsa ne anlama geldiğini açıklaman gerekecek. Bu şekilde en azından ortak dili yansıtmış oluyorsun. Ne dediğin belli oluyor.

Genişletmek için tıkla ...

Parlak asitli tabiri hali hazırda kullanımda zaten

Single origin ise tam karşılığı ile yöresel kahve

Mikro lot coffee: Tek bahçeden toplanmış

Grading: Gr 1-2-3-4-5 Bu terimsel bir şey bence türkçeleştirilmemeli. çünkü hem boyut hem kusur miktarını anlatıyor.

baked: kavruk

Cakirilekahve' Alıntı:

Parlak asitli tabiri hali hazırda kullanımda zaten

Single origin ise tam karşılığı ile yöresel kahve

Mikro lot coffee: Tek bahçeden toplanmış

Grading: Gr 1-2-3-4-5 Bu terimsel bir şey bence türkçeleştirilmemeli. çünkü hem boyut hem kusur miktarını anlatıyor.

baked: kavruk

Genişletmek için tıkla ...

Lot'ları türkçeleştirsek de sahiplenen olmaz gibi geliyor ama denenebilir. Açıklama işine girişecek olursak baya sözlük yazmak lazım ki büyük iş Diğer önerileri işledim.

Harika bir içerik. Ellerinize, düşünen beyninize sağlık.

kahvetrip' Alıntı:

Under-extracted: Az çözünmüş
Over-extracted: Fazla çözünmüş

Genişletmek için tıkla ...

@hacitalha 'ya katılaraktan
Az özütülmüş
Çok özütülmüş olabilir.

kahvetrip' Alıntı:

Pour-over: (üstten) dökerek demleme ???
Drip coffee: ???????????????????????

Genişletmek için tıkla ...

Damlama kahve

kahvetrip' Alıntı:

Paper filter: Kağıt filtre
Metal filter: Metal filtre

Genişletmek için tıkla ...

Filtre İngilizce hala, filtrenin Türkçesi Süzgeç!!! Filtre kahve terimi de Süzme kahve!!!

kahvetrip' Alıntı:

Single shot: ??????????????????
Double shot: ????????????????????

Genişletmek için tıkla ...

Tek ve çok fazla içkide kullanılsa da duble olabilir. Tam Türkçe değil ama rakı içilirken söylenenler bunlar.

kahvetrip' Alıntı:

Tamper: ??????????????????????
Tamping: ???????????????????????
Portafilter: ???????????????????????
Pitcher: ?????????????????????

Genişletmek için tıkla ...

Tamper: Sıkışıtırıcı
Tamping: Sıkıştırma, Bastırma
Portafilter : Espresso Kaşığı
Pitcher : Sütlük

kahvetrip' Alıntı:

Dark roast: Koyu kavrulmuş
Medium roast: Orta kavrulmuş
City/Cinnamon/After dinner/ Continental roast: ????????????? (Bunlara gerek var mı bilemedim)
Light roast: Açık kavrulmuş

Genişletmek için tıkla ...

Roast: Kavrum olarak kullanıyorum ben, kavrulmuş uzun geliyor.

kahvetrip' Alıntı:

Baked: Kavruk (Kavurma kusuru)

Genişletmek için tıkla ...

Baked temel olarak bişmiş demek Burada kavruk kelimesi her türlü kavrum için kullanılacağı için yanık kelimesini önerebilirim.

kahvetrip' Alıntı:

Cupping: ?????????????????????

Genişletmek için tıkla ...

Tadım olarak kullananlar var.

kahvetrip' Alıntı:

Honey Process: ??????????????????????????????????

Genişletmek için tıkla ...

Ballı süreç, veya ballı işleme denebilir. Bal işlemesi de denebilir.

kahvetrip' Alıntı:

Variety: Varyete

Genişletmek için tıkla ...

Bu da pek Türkçe olmamış, Türkçesi Tür veya Çeşit oluyor.

kahvetrip' Alıntı:

Burr: ???????????????? (değirmen parçası)
Axle: ???????????????? (değirmen parçası)
Heating element: ??????????????
Steam wand: ????????????
Server: ????????????????

Genişletmek için tıkla ...

Axle : Değirmen Kolu
Heating Element : Isıtma Birimi veya Elemanı denebilir.
Steam Wand : Buhar Çubuğu
Server : Nerden bahsettiğinizi bilemedim ama tepsi denebilir. Eğer espresso makinası altındaki ızgaradan bahsediyorsanız, tepsi olarak kullananlar var.