Sevgili
@beytbaba açıklamış zaten ben de naçizane fikrimle destek vermek isterim konuya. Tadım puanı direkt olarak sadece ve sadece hiç bir zaman fiyat ile alakalı olmadı çeşitli ticaretlerim, ticari ilişkilerim, Kolombiya seyahatim, çeşitli çiftçi dostlarımdan gördüğüm, öğrendiğim kadarıyla. Evet fiyata etkisi vardır ama tek alakalı madde tadım puanı değildir. Fiyatı belirleyen birden çok parametre var. Ve fiyat belirlemekten kastınız çiftçinin tedarikçiye ya da direkt alırsa kavurucuya verdiği fiyat ise bu hasat sonrası kalite kontrol değerlendirmeleri, satıcı çiftçinin namı, alıcı tarafın vizyonu ve firma politikası ve ortak anlaşmalar sonucunda ortaya çıkıyor diyebilirim. Totalde biz Türkiye'li kavurmahanelere yansıyan fiyata gelene kadar neler var kaba taslak onu açıklayayım. (İthalat masrafları harici tedarikçi tarafından çıkan fiyata kadar olan kısmı açıklayacağım naçizane.)
Gördüğüm bir çok örneği birleştirerek misal bir örnek kurarak anlatacağım.
A isimli bir çiftçiyim. Namım dünyada bilinmiyor, tedarikçilere toptan satışla yatırımımı çıkartıyor kar sağlıyorum. Yıllık üretimim de, ticari ilişkilerim de kooperatife girmeyip, tek başıma satacak kadar var.
10 birim 87 puan kahve ürettim. Ülkem genelinde ortalama 87 puan kahvelerin tonajı 100 birim ise, benim tedarikçiye açacağım fiyat doğal olarak artacak. Ülkemden çıkan genel bir çok 87 puan kahveden bir miktar daha pahalı olacak.
Ülke genelinde belirli miktar başına ödenecek ücret artmış ise ve genel bir çiftçiler arası politika olmuş ise zaten fiyat puana bakmaksızın artacak. (Bkz. Kolombiya kahveleri vs Brezilya kahveleri)
Başka bir örnek:
B isimli bir çiftçiyim. Namım dünya çapında duyulmaya başlamış. Bir tedarikçi fiyatımı beğenmez ise kolayca başka iyi bir tedarikçi bulur olmuşum.
10 birim 87 puanlık kahve ürettim. Ülke ortalaması bu puan bandında misal yine 100 birim üretim tonajı. A isimli çiftçi benim kadar tanınmıyor, bilinmiyor, kalitesi benim kadar duyulmamış ya. Doğal olarak A isimli çiftçi ile aynı kalite ürünü aynı miktarda üretsem de A isimli çiftçiden daha pahalıya teklif açacağım.
Başka bir örnek:
C isimli çiftçiyim. Kahvelerim 2 kişiye Dünya Barista Şampiyonluğu, 3 kişiye Dünya Demleme Şampiyonluğu aldırmış. Küresel ünlü kahve e gazeteleri, kahve dergileri ve türevleri bu arkadaşlarla boy boy fotoğrafımı göstermiş. SCA yarışmalarıyla alakası olmayan baristalar, ev baristaları dahi instagramımı takip eder olmuş, takipçi sayısı beş haneli rakamlarda. Artık zaten tek başıma bilindiğimden kendi kahvemi dünyaya ben tedarik eder olmuşum, ihracat yapıyorum çiftçi olarak.
10 birim 87 puan kahve ürettim. Ülke ortalaması bu puan bandında yine 100 birim ortalama üretim tonajı. Doğal olarak davranışım A ve B isimli çiftçiden aynı kalite aynı miktar üretimi daha pahalıya satmak olur dimi?
-----
Şimdi bunlar genel mentalite örnekleri.
Bambaşka bir konu oldu geçen sene biliyorsunuz Brezilya don olayı. 80 puanlık kahveler bile dünya pazarında yüzde elli ila yüzde yüz arası zamlar yedi. Bu durum tüm dünya pazarını etkiledi çünkü talep Brezilya'dan yön değiştirdi. Arz talebin altında kalınca fiyatlar genel olarak dünya pazarında arttı.
Bu çiftçi tarafındaki fiyat belirleme kısmı daha.
Bunun tedarikçiye geliş tarafı, tedarikçinin maliyetleri, tedarikçinin ithalat masrafları, tedarikçinin marjı girmemiş daha.
Bir kahvenin fiyatını anlamak için tadım puanı maalesef yeterli bir data değil. Belli uzmanlarca aldığı değeri gösteriyor bu da ticaret içerisinde belirli bir düzen çarkını döndüren başka bir çark. Önemli bir çark tabi ki her çark gibi.